Anderhalf voetbalveld aan circulaire gordijnen

Samenwerking in/met de regio

Soms ontpopt een stroef project zich tot een pareltje. Gemeente Hilversum probeerde huishoudens met energiearmoede te helpen met gratis gordijnen. Maar gordijnrails zelf monteren of gordijnen zelf ophalen bij de bouwmarkt bleek vaak een brug te ver. “Bovendien zat het ons niet lekker dat we hiervoor in Azië gemaakte gordijnen inzetten”, blikt Jacomijn Hemmen terug. Een collega bracht haar in contact met Ynske Betlem: “Binnen een half uur koffiedrinken hadden we een nieuw concept bedacht!” Het Circulaire Gordijnenproject van gemeente Hilversum was geboren. Inmiddels verspreidt het zich als een olievlek over de regio en de rest van Nederland.

Hoe ziet het concept eruit? Huishoudens met een laag inkomen en een hoge energierekening melden zich aan bij de gemeentelijke EnergieKlussers aan Huis. Die gaan langs, geven besparingstips en brengen kleine isolerende maatregelen aan. Eén daarvan kan zijn: hang isolerende gordijnen op. In dat geval gaat er via de EnergieKlussers-app een seintje naar No Waste Decoration. Zij nemen bij de bewoners de maten op, laten hen kiezen uit de beschikbare stoffen en kleuren, en plaatsen de rails. Van restpartijen maakt een lokaal naaiatelier de gordijnen op maat. Die worden nog keurig opgehangen ook.

Kilometers restanten

Ynske kende No Waste Decoration uit haar circulaire netwerk, en prijst hun brugfunctie. “Zij zijn bekend met de markt van restpartijen woontextiel, en koppelen aanbod aan een bestaande vraag. Je staat er versteld van hoeveel onverkochte stoffen er zijn, of partijen met nauwelijks zichtbare foutjes. We hoorden bijvoorbeeld over een fabrikant die 2.000 kilometer aan gordijnstof had liggen. En de zorgsector dankt jaarlijks 100.000 matrashoezen af. Die werden altijd gewoon verbrand. Nu worden ze gebruikt als isolatielaag in de gordijnen.”

Als een zonnetje

Vanaf het begin in najaar 2023 loopt het vernieuwde project als een zonnetje. Binnenkort hangt het duizendste gordijn en het zullen er ruim 1.300 worden. Ynske heeft het uitgerekend: “Dat is anderhalf voetbalveld textiel. Exclusief het isolatiemateriaal.” Jacomijn verklaart het succes uit de drie pijlers van het project: “Totale ontzorging van de huishoudens, gebruik van circulair materiaal en lokaal maakwerk. Het levert veel op. In de eerste plaats natuurlijk gordijnen die ‘s winters energie besparen en ‘s zomers warmte buiten houden. Maar er is ook winst die wij niet direct voorzien hadden: de sociale component. Wij krijgen veel positieve feedback. Een bewoner vertelde dat ze dankzij de gordijnen weer mensen thuis durft uit te nodigen. En een ander dat haar peuter dankzij de verduisterde ramen weer middagslaapjes doet, zodat zij als moeder ook weer eens een moment voor zichzelf heeft.” Ynske: “Voor veel mensen zijn gordijnen vanzelfsprekend. Maar er is een groep voor wie dat totaal niet het geval is. Die hebben er simpelweg geen geld voor.”

Tientallen gemeenten

Het succes in Hilversum bleef niet onopgemerkt. Andere Gooise gemeenten, maar ook Haarlemmermeer en gemeenten in Zeeland, zijn ermee gestart. Vele tientallen andere zijn ook geïnteresseerd. “Er is een samenwerking gaande met Metropoolregio Amsterdam om het project verder uit te rollen. Met Stichting Actienetwerk Gas Terug en TNO zijn gesprekken gaande om onderzoek te doen naar het effect van de isolerende gordijnen, en de besparingen in kaart te brengen.”

Jacomijn: “We zijn blij dat we zoveel inwoners hebben geholpen met EnergieKlusser aan Huis om hun energierekening te verlagen. Een isolerend gordijn is iets dat huishoudens direct helpt, en waar inwoners voor openstaan.”