Een circulaire economie is een economie waarin vrijwel producten en grondstoffen steeds opnieuw worden gebruikt. Als een product kapot is, wordt dit gerepareerd. En als dat niet meer kan, dan worden er nieuwe producten van gemaakt of tot grondstof verwerkt. Afval bestaat niet of nauwelijks meer.
In het Rijksbrede programma ‘Nederland Circulair in 2050' werken verschillende partijen samen aan de plannen van het kabinet om een circulaire economie in 2050 te realiseren. De stappen naar 2050 zijn vastgelegd in een tijdlijn.
De focus van een circulaire economie ligt op het verminderen van grondstoffengebruik. Daarom hebben 180 partijen het Nationaal Grondstoffenakkoord in 2017 ondertekend. De 180 ondertekenaars zijn verschillende organisaties uit het bedrijfsleven, brancheverenigingen en overheidsinstellingen.
Voor de 5 belangrijkste en meest vervuilende sectoren van de Nederlandse economie zijn er transitieagenda's opgesteld:
- maakindustrie;
- kunststoffen;
- consumptiegoederen;
- bouw;
- biomassa en voedsel.
Voor de transitie naar een circulaire economie is iedereen nodig: overheden, bedrijven, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en burgers. Het rijksbeleid is erop gericht om samen de omslag naar een circulaire economie te versnellen.
De Nationale Grondstoffenstrategie hangt nauw samen met het Nationaal Programma Circulaire Economie. Vooral als het gaat om de inzet van circulaire strategieën om de leveringszekerheid van kritieke grondstoffen en de verduurzaming van internationale ketens te vergroten. De Grondstoffenstrategie en het Programma versterken elkaar.
Om de 2 jaar publiceert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) de Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER) over de voortgang van de circulaire economie. Het PBL berekent hierin bijvoorbeeld de effecten van nieuwe initiatieven en ontwikkelingen door en geeft aanbevelingen zodat de doelen voor de transitie naar een circulaire economie op tijd gehaald worden.
Hergebruik is wanneer je bijvoorbeeld een plastic frisdrankfles inlevert en deze door de fabrikant opnieuw wordt gebruikt als frisdrankfles. De materialen behouden dezelfde functie.
Bij recycling worden de materialen van een product ook opnieuw gebruikt, maar dan voor een ander doel. Je scheidt bijvoorbeeld een plastic productverpakking bij het plasticafval, dat uiteindelijk wordt omgesmolten tot plastic vaas.
Circulair gaat nog een stapje verder en is een gesloten kringloopsysteem. Een circulair product is volledig uit elkaar te halen om de afzonderlijke onderdelen opnieuw te gebruiken. Er blijft geen of nauwlijks restproduct over. Hergebruik en recycling maken deel uit van het circulaire proces. Het doel is om de levensduur van een product maximaal te verlengen met een minimale impact op het milieu.