Op 16 oktober trad de herziening van de Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen (KRA) in werking. Regels voor inzameling, sortering, hergebruik en recycling van textiel worden met deze herziening in heel Europa aangescherpt.
Beeld: © Rijksoverheid
De KRA verplicht alle EU-lidstaten om een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) in te voeren voor textiel en schoenen. Nederland heeft sinds 1 juli 2023 een UPV voor textiel. De Europese regels sluiten hier op aan maar brengen ook belangrijke wijzigingen met zich mee.
Belangrijkste wijzigingen Europese KRA
- Naast consumentenkleding, bedrijfskleding en huishoudelijk textiel vallen straks ook woontextiel (zoals gordijnen) onder de UPV textiel
- Producenten betalen straks niet alleen voor het inzamelsysteem van textiel maar ook aan voorlichting aan consumenten. En onderzoek en ontwikkeling voor circulair ontwerp en het opschalen van vezel-tot-vezel recycling.
- Het voorlichten van consumenten houdt in dat: producenten consumenten informeren over hoe en waar ze textiel en schoenen kunnen inzamelen, wat de impact is van textielproductie en fast fashion en wat de consument zelf kan doen. Denk aan mogelijkheden voor hergebruik en reparatie en het maken van bewuste en duurzame keuzes.
- Eco-modulatie wordt verplicht: hierdoor worden bedrijven financieel beloond voor duurzamer ontwerp. Denk aan de repareerbaarheid van een product of het gebruik van gerecycled materiaal.
- Producenten moeten zich verplicht registreren in het openbaar register van de lidstaat waar zij gevestigd zijn en moeten zich daarnaast collectief organiseren. Dat kan door zich aan te sluiten bij een goedgekeurde producentenorganisatie.
- Voordat ingezameld textiel mag worden geëxporteerd moet het eerst in detail worden gesorteerd om te bepalen of het afval is of herbruikbaar. Producenten moeten rapporteren over de hoeveelheid afgedankt- en herbruikbaar textiel dat zij exporteren.
Verplichtingen gelden vanaf 2028
Nederland (en andere lidstaten) moet de richtlijn uiterlijk 16 juni 2027 omzetten in nationale wetgeving. Vervolgens gelden de verplichtingen vanaf uiterlijk 16 april 2028. Nederland is op dit moment bezig met het voorbereiden van de wijzigingen van de UPV textiel.